U našoj nauci uvrežilo se mišljenje da je grb kneza Lazara bio šlem sa bivoljim rogovima. Na poznatom reljefu iz 1380. godine u Hilandaru, na južnom zidu priprate kneza Lazara, zaista se javlja ovaj heraldički simbol. Kaciga sa rogovima pojavljuje se i na Lazarevom dugmetu od pozlaćenog srebra i emalja, koje se čuva u Muzeju Srpske pravoslavne crkve u Beogradu, kao i na Lazarevom novcu. 

Pečati despota Stefana Lazarevića pokazuju da je kaciga sa bivoljim rogovima bila u upotrebi kao nasledni heraldički simbol, što se može videti i na njegovom novcu. Kacigu sa rogovima upotrebljavali su i Brankovići, kao jedan od heraldičkih simbola, pa je moguće da su je preuzeli od Lazarevića. Ovaj simbol javlja se i na prstenju iz XV veka. Već je bilo govora o tome da sama kaciga i predstava na čelenci (u ovom slučaju rogovi) nije kompletan grb, ali da je u srednjovekovnoj Srbiji ova kompozicija bila omiljena i da se pojavljivala često bez štita. Kao Nemanjići, i Mrnjavčevići i Lazarevići očigledno su smatrali da su šlem i čelenka najvažniji delovi grba i da mogu da se prikazuju zasebno, što je sa stanovišta zapadnoevropske heraldike pogrešno.

Postoje, međutim, podaci koji ukazuju na to da su osim šlema sa rogovima Lazarevići bili usvojili i dvoglavog orla kao svoj grb. Već u Hilandaru, na severnom zidu priprate kneza Lazara, prikazan je u reljefu dvoglavi orao, kao pandan šlemu na južnom zidu. Na odeći kneza Lazara, kneginje Milice i despota Stefana, na freskama u Ravanici, Ljubostinji i Manasiji, takođe se javlja dvoglavi orao. Dvoglavi orao, kao pravi heraldički znak, raširio se i između bivoljih rogova na pečatu despota Stefana, sa Mileševske darovnice. Na tom pečatu prikazan je jedan kompletan grb po svim pravilima heraldike: šlem anfas sa dvoglavim orlom između rogova u čelenci, plašt koji se pretvara u ljiljanovu vrežu sa obe strane šlema i štit sa heraldičkim predstavama. Štit je, međutim, okrenut naopako a na njemu se javlja kosa pruga sa dva ljiljana. Gotovo identičan pečat imao je i despot Đurađ Branković. Razlika je jedino u tome što se, umesto dvoglavog orla, kod despota Đurđa pojavljuje porodični lav Brankovića. Moglo bi se pretpostaviti da je obrnuti štit sa kosom prugom i ljiljanima u vezi sa vazalnim odnosom oba despota prama mađarskom kralju Žigmundu Luksemburškom, kao što je to verovatno slučaj i sa ljiljanima na grbu Kotromanića. Ovo bi moglo značiti da je kod Lazarevića dvoglavi orao postao deo porodičnog grba, kao i lav kod Brankovića. Ulrih Rihental u svom zborniku, sačinjenom povodom sabora u Konstanci 1415., kao grb despota Stefana donosi zlatnog dvoglavog orla i dva bivolja roga na crvenom štitu. Boja orla možda je proizvoljnost crtača, ali su heraldički elementi isti kao na pečatu despota Stefana.

Moglo bi se pretpostaviti da je kaciga sa bivoljim rogovima autentičan porodični heraldički simbol Lazarevića, a da oni već za kneza Lazara usvajaju i dvoglavog orla kao znak vladarskog dostojanstva i legitimnog nastavljanja nemanjićkih tradicija. Dvoglavi orao se kod Lazarevića, uz porodičnu kacigu sa bivoljim rogovima, javlja kao znak vladara Srbije i naslednika nemanjićke loze.

Kaciga koja se javlja na hilandarskom reljefu, pečatima despota Stefana, pa i na našoj rekonstrukciji, nije više duboka kao kod Nemanjića i Mrnjavčevića, nego je to rani tip vrlo teškog turnirskog šlema od pet delova, koji se javlja već polovinom XIV veka. Zanimljivo je da je jedan od retkih sačuvanih šlemova ovog tipa, iz Austrije, imao upravo bivolje rogove kao ukras. Rogovi i detalji šlema na našoj rekonstrukciji dati su prema pečatu despota Stefana iz 1405. godine, a plašt sa ljiljanovom vrežom uzet je sa Stefanovog pečata na Mileševskoj darovnici. O stilizaciji dvoglavog orla na štitu bilo je već govora povodom grba Nemanjića.

Ilirski grbovnici donose sasvim drugačiji grb Hrebeljanovića-Lazarevića. Najverovatnije su neki elementi ovog grba preuzeti sa novca despota Stefana. Na srebrnom štitu je vertikalna crvena traka a na njoj srebrni krst. Sa obe strane trake nalazi se po jedan crveni krin. U čelenci je srebrni dvoglavi orao, ali na šlemu nema rogova. Plašt je crven kao i na našoj rekonstrukciji.

Zmaj koji se obmotao oko grba Lazarevića, znak je čuvenog viteškog reda „Zmaja“. Ovaj red ustanovio je 1408. godine ugarski kralj Žigmund Luksemburški. Bila su dvadeset četiri člana prvog reda ordena, a u toj družini despot Stefan Lazarević bio je na prvom mestu. Pripadnici Zmajevog reda imali su pravo da na svojim grbovima prikažu zmaja, a u ugarskoj heraldici uobičajeno je da se on predstavlja obavijen oko štita. Zmaj je prikazivan zelen i zlatan, sa repom obmotanim oko vrata, dok je na sklopljenim krilima imao crveni krst. Stilizacija na našoj rekonstrukciji preneta je sa originalne srednjovekovne aplikacije. Orden Zmaja bio je toliko omiljen da se u heraldici nasleđivao zajedno sa grbom. Na spomenicima vezanim neposredno za despota Stefana nema predstavlja Zmajevog ordena ali u Srbiji XV veka ima prstenja koje se dovodi u vezu sa ovim viteškim redom. Poznato je, takođe, da je u našim krajevima bilo plemića koji su bili nosioci nižeg reda ordena Zmaja. U unutrašnjem utvrđenju Beogradskog grada otkriveni su keramički pećnjaci (oplata za peći) sa amblemom Zmajevog reda.

IZVOR: Grupa autora, Rodoslovne tablice i grbovi srpskih dinastija i vlastele, Beograd, 1987